Dijital Dünyada 2023 Trendleri

Product Analytics - 21 Mart 2023

Product Analytics

Ürün Analitiği & Veri

Dijital dünya gelişen teknoloji ile sürekli büyümeye ve teknoloji ile doğru orantılı bir şekilde gelişmeye devam ediyor. Bu noktada dijital dünyaya yön veren teknoloji şirketlerinin gerçekleştirdiği veya gerçekleştireceği yenilikler doğrultusunda markaların ve web sitelerinin bu gelişime ayak uydurmaları ve 2023 trendlerini yakından takip ederek uygulayıcısı olmaları büyük önem kazanıyor.

Bu noktada kaleme aldığımız yazımızda Google, Meta ve Apple gibi şirketlerin aldıkları aksiyonlar doğrultusunda web sitenizde daha iyi ölçümleme yapabilmek, trendi yakalayabilmek ve dijital pazarlamada çağı takip edebilmeniz için sizlerle 2023 yılının dijital trendlerini paylaşacağız.

2023’te Bizi Neler Bekliyor?

2023 yılında dijital dünyada ve özellikle dijital pazarlamaya yön veren data ve analytics dünyasında bizleri daha insan odaklı bir dijital pazarlama anlayışı ile birlikte yapay zeka ve makine öğreniminin çok daha etkin kullanılacağı bir dünya bekliyor. Bu doğrultuda özellikle veri güvenliğine verilecek olan önem artacak ve biz veri ve analitik uzmanlarına bu anlamda çok daha fazla ve etkin rol düşüyor olacak.

Pratikte bizleri bekleyen 2023 Trendleri şunlardır:

• Daha İnsan Odaklı Dijital Pazarlama:
İnsanlara daha özgü ve kişiselleştirilmiş bir deneyim sunmak, dijital pazarlamanın geleceğinde önemli bir yer tutacaktır. Bu nedenle, pazarlamacılar müşteri davranışlarına daha fazla odaklanarak, müşterilerin ilgi alanlarını, satın alma davranışlarını ve diğer önemli verileri kullanarak daha kişiselleştirilmiş pazarlama kampanyaları oluşturacaklardır.


• Yapay Zeka (AI) ve Makine Öğrenimi (ML) Uygulamalarının Artması:
Veri ve analitik alanındaki en önemli trendlerden biri, yapay zeka ve makine öğreniminin daha yaygın hale gelmesidir. Bu teknolojiler sayesinde, daha kapsamlı veri analizi yapılabilecek, daha doğru tahminler yapılacak ve daha hızlı kararlar alınabilecektir. Bune ek olarak Yapay zeka (AI) teknolojisinin kullanımıyla, dijital pazarlamacılar daha etkili ve verimli kampanyalar oluşturabilirler. Yapay zeka, müşterilerin ilgi alanlarını ve satın alma davranışlarını anlayarak, daha kişiselleştirilmiş ve hedef odaklı pazarlama stratejileri geliştirebilir.


• Veri Güvenliğine Daha Fazla Önem Verilmesi:
Veri güvenliği, her zaman önemli bir konu olmuştur, ancak 2023 yılında daha da önem kazanacaktır. Veri ihlalleri ve siber saldırıların artması nedeniyle, şirketler verilerini daha iyi korumak için daha fazla yatırım yapacaklardır. Burada kişisel verilerin kullanımına uygun bireyin gizlilik hakkını yücelten GDPR örnek gösterilebilir.


• Daha Kapsamlı Veri Görselleştirme:
Verilerin görselleştirilmesi, şirketlerin veri analizinde daha hızlı ve daha kolay kararlar almalarına yardımcı olmaktadır. Bu nedenle, 2023 yılında daha kapsamlı veri görselleştirme araçları kullanılacaktır. Tableu, Looker Studio gibi toolların kullanımı burada öne çıkmaktadır. Internet of Things (IoT) Pazarlaması: Nesnelerin interneti (IoT) teknolojisi, dijital pazarlamada da kullanılmaya başlanmıştır. IoT, cihazlar arası iletişim ve veri toplama yoluyla, müşteri davranışlarına dair daha fazla veri sağlar. Pazarlamacılar, IoT teknolojisini kullanarak, müşterilerin ihtiyaçlarına daha uygun ürün ve hizmetler sunacaklardır.

Teori ve teknik kısımda ise konunun detayına inecek olursak, dijital dünyanın 2023 trendleri şunlardır diyebiliriz:

• Meta - CAPI
• Google - Server Side Tagging
• Google - Big Query
• Chat GPT
• UX Law - Neuro Science Techniques

Meta - CAPI

Conversions API , pazarlama verileri ile reklam hedeflemeyi optimize etmeye, işlem başına maliyeti düşürmeye ve Meta teknolojileri genelinde sonuçları ölçmeye yardımcı olan sistemler arasında doğrudan bir bağlantı oluşturmak için Meta tarafından tasarlanmıştır.

CAPI aracılığıyla web sitesi etkinliklerini göndermek için Google Cloud Platform'da (GCP) bir sunucu kurmak ve bu sunucuyu yapılandırmak gerekmektedir.

Bu kurulumla Google Analytics 4 (GA4) Web Etiketini yapılandırdıktan sonra, bu verileri Google Cloud Platform'da (GCP) barındırılan sunucuya ve en sonunda Conversions API aracılığıyla Meta'ya göndermek gerekmektedir.

Conversion API sayesinde;

• Markaların eylem başına düşen maliyeti azalır.
• Bu özellikle ile markalar daha kolay bir şekilde optimize edilir.
• Web sitesini ziyaret eden kullanıcıların çerezlerin depolanmaz. Bu sayede, alınan gizlilik önlemleri geçersiz kılınır ve web site sunucusundan direkt olarak Facebook sunucularına kullanıcı bilgileri iletilebilir. Böylece, reklam performansınız iOS 14 gizlilik güncellemesinden etkilenmez.
• Reklam ve pazarlama faaliyetleri daha kolay ölçümlenebilir.
• CAPI üzerinden gelen veriler Meta Pixel’e göre hatalardan ve bağlantı problemlerinden daha az etkilenmektedir.

Google - Server Side Tagging

Server Side Tagging (Sunucu Taraflı Etiketleme), ölçüm (measurement) etiketlerinin organizasyon sürecini web sitesinden veya uygulamadan başka bir platforma taşınması ve burada ele alınması sürecini ifade etmektedir. Bu platform, ön tanımlı olarak Google Cloud Platform (GCP) veya özelleştirilebilir farklı bir servis sağlayıcı olabilir. Sunucu taraflı etiketleme (server-side tagging), istemci (client-side tagging) tarafı etiketlerine göre bizlere bazı avantajlar sunmaktadır. Server Side Tagging sayesinde;

• Web sitenizde veya uygulamanızda daha az ölçüm etiketi yer almaktadır ve bu durum da, istemci tarafında çalıştırılacak daha az kod anlamına gelmektedir.
• Ziyaretçi verileri, müşteri tarafından yönetilen (customer-managed) bir sunucu ortamında toplanıp dağıtılması özelliği çok daha iyi korunmaktadır. Veriler, daha sonra işlenmek ve diğer servis sağlayıcılar tarafından kullanılmak üzere bulut üzerinde, kontrolü bir şekilde yönetilir.
• Meta - CAPI entegrasyonların manuel bir şekilde GTM üzerinden kurulmasına olanak sağlar.

Google - Big Query

Big Query, 2012 yılında Google tarafından Dremel teknolojisi üzerine tasarlamış ve salt okunur verileri işlemek için oluşturmuştur. Big Query için Google Cloud altyapısının işlem gücünü kullanarak hızlı SQL sorgularını etkinleştiren kurumsal bir veri ambarı diyebiliriz.

Peki 2012 yılında geliştirilen bu veri ambarının 2023 yılında ayrıca önem kazanmasının sebebi nedir? Temmuz 2023 itibariyle tamamen Google Analytics 4 paneline zorunlu bir geçiş gerçekleştirilecektir. Verile daha uzun depolayabilmek, verileri doğru bir şekilde görüntüleyebilmek ve ölçümleyebilmek, daha da önemlisi derinlemesine bir veri analizi gerçekleştirebilmek için Big Query, dijital pazarlama alanın en trend 2023 teknolojisidir diyebiliriz.

Neden Big Query?

• Öncelikle güvenli bir şekilde veri depolayabilmek ve marka özelinde daha farklı analizler gerçekleştirebilmek için Big Query kurulumu, büyük markaların 2023 yılında ilk alması gereken aksiyonlar arasındadır.
• GA4'teki kullanıcı ve olay verileri için varsayılan saklama süresi iki aydır. Ayarlardan 14 aya çıkarabiliriz ancak, en son 14 aydan daha önce giriş yapan kullanıcıların olaylarını analiz edemeyiz. Yani, iki yıllık bir rapor oluşturamayız. Google BigQuery'nin yardımcı olabileceği nokta burasıdır. Verileri BigQuery'ye aktardıktan sonra, zaman sınırı olmadan depolayabiliriz.

• Bir diğer neden ise Google Analytics gibi ölçümleme platformlarının kendi standart yapılarına bağlı kalarak ölçümleme yapmalarıdır.. Bu durum, markaların sitede kurduğu altyapı ile takip etmeyi amaçladığı birçok event ve parametrenin panelde görüntülenememesine neden olmaktadır. (örneğin GA4’daki promotion datası) BigQuery sayesinde takip ettiğimiz tüm event ve parametreler tek bir tabloda görüntülenebilmektedir. (Satır limiti olmadan)

• Hızlıdır. BigQuery veri ambarı, pazarlamacılara büyük verilere ulaşmanın en kolay ve hızlı yolunu sunmaktadır. Verilerde sütun bazlı depolama ve ağaç mimarisini kullanması sayesinde çok büyük ölçekli veri kümelerinin bile hızlı bir şekilde işlenmesine olanak sağlamaktadır.
• Güvenlidir. Çoğu pazarlama aracının geçmiş verilere sınırlı erişimi varken BigQuery’nin tüm verileri kaybetmeden depolayabilmesi özelliği ile markaya ayrıca veri güvenliği sağlamaktadır. Verilerin güvenli bir şekilde depolanması özelliğinin yanı sıra bu sayede, verileri otomatik güncellemeyi ve işlemeyi kolaylaştırır.
• Online ve offline verilerin database içerisinde birleştirilmesi ile daha kapsamlı data science analizleri (CLV, Customer & Product Clustering, Association Analysis, New Visitor Behaviour Analysis gibi analizler) yapılabilir. Buna ek olarak BigQuery’nin içerisindeki Machine Learning algoritmaları kullanılabilir.
• Platformlar Arası Ölçümleme fırsatı sunmaktadır. Çeşitli paneller, üçüncü parti yazılımlar ve hatta CRM’deki verileri; user id üzerinden eşleştirerek kompleks tablolar oluşturulabilir. Veri setleri arasında entegrasyonu sağlar.

• BigQuery sayesinde daha derin ve detaylı veri analizi yapılarak performans pazarlama çalışmalarımıza da farklı bir boyut kazandırılmaktadır.
• Örneğin belirli bir ürünü offline store’dan almış bir kullanıcı tespit edilip, online platformda kampanyaların kitlesinden çıkarılarak kampanya kapsamındaki Conversion ve Conversion Rate oranı arttırılacaktır.

Chat GPT

Şüphesiz 2023’ün en fazla konuşulan yapay zeka teknoloji Chat GPT’dir. Chat GPT bir tür yapay zeka robotudur. Sohbet tabanlı çalışan bir yapay zeka robotu olması sayesinde kendisine iletilen sorulara insan benzeri ayrıntılı yanıtlar vermektedir.

Sanal asistan görevi gören Chat GPT, 3. Nesil GPT – 3.5’nin ilkeleriyle çalışmaktadır. Chat GPT’nin bilinen en temel özelliği kullanıcıların sormuş olduğu soruya göre gerçek zamanlı bir şekilde yanıtlar oluşturabilmesidir. Kendisine sorulan akla bile gelmeyecek tüm sorulara yanıt vermesi ifadeleri anlaması ve doğal, akıcı bir şekilde cevap vermesi, üstelik kod bile yazıyor olması Chat GPT’yi 2023 trendleri listesine eklemiştir.

UX Laws & Neuro Science

Neuro Science (Nörobilim ya da sinirbilim) sinir sistemini inceleyen disiplinlerarası bir bilim dalıdır. Nöronların ve nöral devrelerin temel özelliklerini anlamayı hedefleyen bu bilim dalı fizyolojli, anatomi, matematik, gelişim biyolojisi ve psikoloji gibi pekçok bilim dalını bu amaç uğruna birleştirerek; öğrenme, bellek, davranış, algı ve bilincin açıklanmasını kendine temel almaktadır.

Web tasarımınızla sitenizle etkileşime giren her kullanıcı insan olmanın bir gereği olarak belirli psikolojik ilkelere tabidir. İnsan’ı konu alan bilim insanları ve filozoflar, dijital dünyada kullanıcı deneyimini (UX) en keyifli hale getirebilmek için site tasarımcılarının psikolojik ilkeleri ve Neuro Science tekniklerini dikkate alarak hedeflediklerine ulaşacaklarını ispatlamışlardır. Bundan yola çıkarak 2023 trendleri içerisinde markaların web sitelerinde UX analizi gerçekleştirirken Neuro Science ışığından faydalanılacaktır.

UX yasaları ve nörobilim hakkında daha fazla bilgi edinmek için UX Laws & Neuro Science yazımızı inceleyebilirsiniz. 2023 yılının henüz daha ilk çeyreğindeyken eğer yukarıda detaylandırmış olduğumuz teknik entegrasyonları gerçekleştirmediyseniz, geç kalmamak ve trendi kaçırmamak için hızlıca aksiyon almalı ve yazımızı bir kez daha detaylıca okumalısınız.