UA ve GA4 Arasındaki Farklar Nelerdir?

Product Analytics - 22 Şubat 2023

Product Analytics

Ürün Analitiği & Veri

Universal Analytics ve yakında tamamen yerini alacak Google Analytics 4’ün çalışma prensiplerini ve en dikkat edilmesi gereken farklarını bu yazımızda inceledik, iyi okumalar.

Google Analytics’in Kısa Tarihsel Süreci

Urchin, 2000’li yılların başında web sitesi trafiğini izlemek için en popüler araçtı. Google bu popülarite karşısında etkisiz kalamadı ve günümüzü doğrudan etkileyecek o hamleyi yapıp 2005 yılında Urchin Software Corp.’ u satın aldı. Başlarda "Urchin from Google" olan isimlendirme günümüzde de kullandığımız haliyle "Google Analytics" adını aldı ve Google tarafından ilk satın alındığı 2005 yılından bu yana çok gelişti. Yıllar içerisinde hem internetin yaygınlaşması hem de insanların alışveriş alışkanlıklarının evrilmesi sonucunda bugün kullanıcı verilerini online tutmak ve bu verileri anlamlandırmak için Analytics bizim için en önemli araçlardan biri haline geldi diyebiliriz.

2005 —> GA1: Google Analytics (urchin.js)

2008 —> GA2 : Google Analytics Classic (ga.js)

2012 —> GA3：Google Analytics Universal (analytics.js)

2020 —> GA4: Google Analytics 4

İlerleyen başlıklarımızda ilk olarak APP+Web olarak duyurulan Google Analytics 4 için bir inceleme yapacağız.

Universal Analytics Ne Zaman Kullanımdan Kalkıyor? Nelere Dikkat Edilmeli?

Google, UA’ in kapatılmasını her ne kadar birkaç kere ertelesede kaçınılmaz sona günden güne yaklaşıyoruz. GA4 her ne kadar betadan çıkmamış olsa da Google’ın en son duyurduğu tarih olan Temmuz 2023 sonrası için veri toplamayı durduracak ve yeni işlemlere izin vermeyecek gibi görünüyor. Son açıklamaya buradan ulaşabilirsiniz.

Kaçırılmaması gereken nokta ise 6 ay içerisinde bu verilerinizi dışa aktarmanız gerektiği. Çünkü Google bize sonrası için bir erişim garantisi vermiyor. Burada 360 Universal Analytics mülkleri için Google ek olarak 1 sene daha vermekte. 360 kullanıcılar için 1 Temmuz 2024’e kadar GA hesapları aktif olacak.

Püf Noktalar

- UA 1 Temmuz 2023’de kapanıyor.

- 360 Google Analytics mülkleri için kapanma tarihi 1 Temmuz 2024.

- 6 ay boyunca verilere erişilebilecek.

- Veri kaybı yaşanmaması adına verileri dışarı aktarmak son derece önemli bir nokta.

GA4 Bize Neler Sunuyor? Neleri Hedefliyor?

Google Analytics 4 (GA4), Google Analytics' in en son sürümüdür. Özellikleri ve topladığı veriler açısından eski Universal Analytics (GA3) platformundan oldukça farklıdır. GA4 veri toplarken kullanıcıların gizliliğini daha ön plana alıp kullanıcıları GA’ da olan oturum bazlı (sessions based) değil etkinlik (event) bazlı takip etmeye başladı.

Bu değişikliklerle birlikte Google raporlama sistemlerinde yapay zeka destekli raporlama çalışmaları yapmakta. Henüz bu konuda istenilen seviyede doğru raporlar sunamasa da zannediyoruz ki ileride AI destekli raporlama kısmı analytics içinde en sık kullanacağımız yerlerden biri olacaktır.

Google, GA4 ile beraber kullanıcı gizliliği ile ilgili yeni bir pencere açtı. Çerez (Cookie) ve GDPR ile ilgili yazının devamında detaylarına ineceğimiz birçok değişiklikte bulundu. Özetle, GA4 daha az kişisel veri toplama, daha fazla veri kontrolü ve daha az veri saklama süresi sunuyor. böylece kullanıcı gizliliğini daha iyi korumayı hedefliyor.

UA ve GA4 Kullanıcıları Nasıl Ölçümler?

UA ve GA4 arasındaki farkların belki de en temeli ölçümleme konusunda karşımıza çıkıyor. Universal Analytics kullancıları oturuma dayalı (session based) olarak ölçümlerken, GA4 ise kullanıcıları etkinliğe dayalı (event based) şekilde takip eder. Universal Analytics, oturumları ve sayfa görüntülemelerini temel alan bir ölçüm modeli kullanır. GA4 ise verilerinizi izlemek için olay tabanlı bir model kullanır. Oturumlar, verileri tek bir bireye bağlayabilir ve özellikle sitenizle etkileşime girdikçe onları izleyebilir. Etkinlik verileri anonimdir ve belirli kullanıcıların bu eylemleri gerçekleştirmesi yerine gerçekleştirilen belirli eylemlere önem verilir.

Web analitiği bağlamında event bir ziyaretçinin sitenizde veya uygulamanızda gerçekleştirdiği bir etkileşimdir. Bir event, bir tıklama veya bir sayfa görüntüleme veya bir kaydırma veya bir dosya indirme veya bir satın alma veya diğer herhangi bir izlenebilir etkileşim olabilir. GA4 özelliği, tüm isabet türlerini event olarak değerlendirmektedir. Bugüne kadar kullanmış olduğumuz Universal Analytics'te ise buton tıklamaları, kaydırma (scroll) derinliği ve indirmeler gibi etkinlikleri ölçmek mümkündü ancak bunları gerçekleştirebilmek için Google Tag Manager’a ihtiyaç duyuyor ve özel kurulumları gerçekleştirebiliyorduk. GA4'da, Google Etiket Yöneticisi'nin oluşturmasına ihtiyaç duyduğumuz belirli etkinlikler tabi ki hala yerini koruyor fakat scroll gibi custom kurulumlar gerektiren bazı etkinlikleri GA4 otomatik takip edebiliyor. Merak etmeyin, GTM popülerliğinden hiç bir şey kaybetmiyor diyebiliriz.

UA → GA4 Değişen Metrikler Nelerdir?

UA ve GA4 arasındaki farklardan dikkat çekici ve kritik olanlardan biri değişen metrikler. Bu konuda özellikle dikkat etmemiz gereken nokta, örneğin total users (toplam kullanıcı) vb metriklerin hem GA4 hem de UA’da bulunmasına rağmen birbirinden farklı hesaplanmasıdır. Bu da kullanıcılarda kavram karmaşası yaratmaktadır. Aşağıda ki tabloda UA ve GA4 arasındaki farklar özelinde incelediğimiz metrik karşılaştırma tablosunda adım adım bu kısımlara değinmeye çalışacağız.

Not: Aktif olarak UA ve GA4 hesaplarınızda bazı metriklerde uyumsuzluk yaşıyorsanız aşağıdaki tablo sorularınızı yanıtlayabilir.

Kaynakça: https://support.google.com/analytics/answer/11986666?hl=en#zippy=%2Cin-this-article

GA4’da çoğu filtre henüz tam olarak desteklenmediği için UA ve GA4 karşılaştırmalarınızda özellikle  pageview gibi metrikler de tutarsızlıklar gözlemleyebilirsiniz.

View (Görünüm) ve Data Streams (Veri Akışı)

Universal Analytics’in olmazsa olmazı view ayarları GA4 ile maziye karışacak gibi görünüyor. Hemen hemen her Analytics kullanıcısının alışmış olduğu Raw-Master-Test View'lar GA4’da bulunmuyor. Google Analytics 4’de bir web sitesi veya uygulama bir "veri akışı" olarak kabul edilir ve bunlar tek bir mülkün altına toplanabilir. Her GA4 mülkü en fazla 50 veri akışına sahip olabilir. UA ve GA4 arasındaki farkları daha iyi anlayabilmemiz için bu konuyu aşağıda başlıklar altında inceliyor olacağız. 

Cross-Device Tracking

GA4'daki bir mülkte çeşitli veri akışlarını (bir web sitesi veya uygulama) gruplandırabildiğiniz için artık alanlar arası trafiği görebileceğiniz ve verileri toplayabileceğiniz raporlar oluşturabilir, aynı zamanda akış başına verileri parçalama özelliğini koruyabilirsiniz. GA4, cihaz düzeyindeki ve kullanıcı düzeyindeki verilerin bir kombinasyonunu kullanarak cihazlar ve platformlar genelinde kullanıcı davranışını izleyebilir. Cihaz düzeyindeki veriler, kullanılan belirli cihaz veya tarayıcı hakkında bilgiler içerir. Kullanıcı düzeyindeki veriler belirli bir kullanıcıya bağlıdır ve bu kullanıcıların cihazlar genelindeki etkinliklerini izlemek için kullanılabilir. Bu, GA4'ün kullanıcı etkinliğini cihazlar ve platformlar arasında bağlamasına ve davranışlarına ilişkin kapsamlı bir görünüm sağlamasına olanak tanır.

Universal Analytics Enchanced E-commerce Eventlerinin GA4’da Karşılıkları Nelerdir?

E-ticaret siteleri ve lead toplamak isteyen herhangi bir sitenin kullanıcı hareketlerini anlamlandırabilmesi için önce bu veriyi takip edilebilir kılması ve gerekli kurulumların sağlanması gereklidir. UA ve GA4 arasındaki farklarda özellikle e-ticaret sitelerinin bir an önce enhanced e- commerce ayarlarının farklarını iyi anlayıp sitelerinde uygulaması gerekmektedir.

Bu konuda yazılım ekipleri ve web/product ekiplerinin Enchanced E-commerce yapılandırmasında datalayer yapısını kurgulaması gerekmektedir. Bu kurguda Universal Analytics’den GA4 geçişlerde bir değişim söz konusudur. Aşağıda sıralayacağımız tabloda Universal Analytics Enhanced E-commerce eventlerini ve GA4'da ki kullanım farklılıklarını detaylı bir şekilde görebilirsiniz. 

Universal Analytics ve GA4 Arasındaki Veri Toplama ve Gizlilik Farkları

Universal Analytics ile GA4 farklarını incelediğimiz bu yazımızda veri toplama ve gizlilik özellikleri arasındaki temel farklar şunlardır:

Veri Toplama

Universal Analytics, kullanıcı davranışını izlemek için çerezleri kullanır. Bu, yalnızca tarayıcılarında çerezleri etkinleştirmiş olan kullanıcılardan veri toplayabileceği anlamına gelir. Öte yandan GA4, çerezler devre dışı bırakılmış olsa bile cihazlar ve platformlar genelinde kullanıcı davranışını izlemesine olanak tanıyan, olaya dayalı bir veri modeli kullanır. Universal Analytics'te veriler bir web sitesiyle bireysel etkileşimleri (ör. sayfa görüntülemeleri, etkinlikler, işlemler) temsil eden eventler (hit) halinde düzenlenir. Bu durum belirli kullanıcı davranışı türlerini izlemeyi ve analiz etmeyi kolaylaştırır. GA4, mobil uygulamalardan kullanıcı davranışını izlemenize de olanak tanırken, Universal Analytics öncelikle web sitelerindeki davranışları izlemeye odaklanır.

Gizlilik

GA4, veri toplama ve işleme üzerinde Universal Analytics'ten daha ayrıntılı kontrol sağlar. Hangi verileri toplamak istediğinizi ve hangi etkinlikleri izlemek istediğinizi seçebilirsiniz. GA4 ayrıca, web sitesi sahiplerinin veri toplamayı kullanıcı iznine göre ayarlamasına olanak tanıyan, Consent Mod adlı yeni bir özelliğe sahiptir. Bir kullanıcı belirli veri toplama türlerine izin vermezse GA4 bu verileri toplamaz. Fakat burada Google çerezleri reddeden kullanıcıların davranışları makine öğrenimi ile tahmin edip bize data sunabilir. Son olarak GA4, Universal Analytics'ten farklı bir veri saklama modeli kullanır. GA4'te, siz daha uzun tutmayı seçmediğiniz sürece veriler 14 ay sonra otomatik olarak silinir. Universal Analytics'te veriler, siz manuel olarak silmediğiniz sürece süresiz olarak saklanır. Özetle GA4, Universal Analytics'e kıyasla veri toplama ve gizlilik üzerinde daha fazla esneklik ve kontrol sunar. Ayrıca, web sitesi sahiplerinin pazarlama stratejileri hakkında daha bilinçli kararlar almalarına yardımcı olabilecek, cihazlar ve platformlar genelinde kullanıcı davranışına ilişkin daha kapsamlı bir görünüm sağlamayı hedefler.

GA4 Çerez (Cookie) Politikası

GA4, üçüncü taraf tanımlama bilgilerini izlemeyecek; odak noktası birinci taraf tanımlama bilgileri olacaktır. Birinci taraf tanımlama bilgileri, bir web sitesindeki etkinliğinizi izleyen ve o web sitesinin sahibi tarafından oraya konulan tanımlama bilgileridir. Üçüncü taraf tanımlama bilgileri, bir web sitesine o sitenin sahibi dışında biri tarafından yerleştirilen ve etkinliğinizin üçüncü taraflarca otomatik olarak izlenmesini sağlayan tanımlama bilgileridir. Google, üçüncü taraf çerezlerini Analytics ve Chrome'dan kaldırıyor. Üçüncü taraf tanımlama bilgilerinin kaldırılması, Google ve diğer reklam verenlerin neleri izleyebildiğini ve veri toplama şeklini  kökten değiştirecek bir konu. Bu konuyla ilgili Google neden değişikliğini daha iyi anlamak ve derinlemesine inlemek için bir sonraki yazımızda görüşmek üzere.