JavaScript SEO Nedir, Nasıl Yapılır?

SEO - 04 Eylül 2022

SEO

Arama Motoru Optimizasyonu (SEO)

SEO çalışmaları yapan kişiler tarafından en çok karşılaşılan problemlerden birisi JavaScript içeriğinin arama motorları tarafından keşfedilmemesidir. JavaScript ile geliştirilmiş sitelerle uğraşıyorsanız karşılaşacağınız sorunlar klasik yapıdaki içerik yönetim sistemlerine göre çok daha farklı olacaktır.

JavaScript ağırlıklı bir siteyle arama motorunda başarılı olmak istiyorsanız JavaScript SEO çalışmalarını gerçekleştirmelisiniz. Sitenize ait sayfaların doğru şekilde oluşturulduğundan, indekslendiğinden ve arama motoru dostu olduğundan emin olmalısınız.

JavaScript Nedir?

JavaScript web geliştirme çözümleri düşünüldüğünde oldukça değerlidir. HTML ve CSS bu işin temelidir ama birçok geliştirici JavaScript kullanımından yararlanmak ister. Bunun sebebi, JavaScript kullanılarak siteleri daha etkileşimli hale getirmek mümkündür.

JavaScript kullanıldığında sayfalarda yer alan içeriği dinamik olarak güncelleştirmek kolaylaşır. Örneğin sürekli veri akışının olduğu maç skoru paylaşma sitelerinde JavaScript kullanılır. Böylelikle veriler minimum düzeyde gecikmeyle anlık olarak güncellenir.

JavaScript olmasaydı söz konusu verileri takip edebilmek için sayfayı sürekli yenilemek gerekirdi. Bu nedenle, HTML ve CSS kullanarak sitenin temelini oluştursanız bile siteyi etkileşimli hale getirmek ve anlık olarak güncelleştirmeler yapmak için JavaScript kullanmanız gerekir.

JavaScript SEO Nedir?

JavaScript SEO, teknik SEO çalışmalarının bir parçasıdır. JavaScript ile geliştirilmiş sitelerde olmazsa olmazlardandır. JavaScript kullanımı oldukça popülerdir. Özellikle e-ticaret sitelerinde ana içeriğin oluşturulmasında veya benzer ürünlere linkler verildiğinde kullanılır.

JavaScript popüler olmasına rağmen JavaScript kullanılarak oluşturulmuş siteler arama motorlarında düşük performans gösterirler. Bunun temel sebebi JavaScript SEO çalışmalarının doğru şekilde gerçekleştirilmemiş olmasıdır.

Google Index ve JavaScript

JavaScript kullanımı kullanıcılar açısından oldukça iyidir. Ancak Google gibi arama motorları açısından aynı şeyi söylemek kolay değildir. JavaScript içeriğinin Google tarafından indekse eklenmesi her zaman gerçekleşen bir şey değildir. Google'ın bu konuya yaklaşımı biraz farklıdır.

Google JavaScript ile oluşturulmuş bazı içeriği kolayca dizine eklerken bazı içerikleri eklemez. Burada JavaScript içeriğini kullanan sitenin doğru şekilde yapılandırılmış olması önemlidir. Ancak, siteniz HTML ile oluşturulmuş olsa bile benzer durumla karşı karşıya kalabilirsiniz.

• JavaScript Tarama Zorluğu: HTML sitelerde içerikleri taramak oldukça kolaydır. Arama motoru tarayıcıları her şeyi hızlı bir şekilde tararlar. JavaScript sitelerinde ise tarayıcı siteyi ziyaret eder ama linkleri bulamaz. JS dosyalarını indirir ve oluşturduktan sonra onları inceler.
• Tarayıcı Sınırlamaları: Google'a ait tarayıcı tüm içerikleri her zaman taramaz. Sitenizde yer alan içerikler çerezlere ve diğer kayıtlı verilere dayalıysa tarayıcı bunları göremez. Bu nedenle Google'ın JavaScript oluşturmada oldukça iyi olduğunu söylemek kolay değildir.

Bu zorluklara ve sınırlamalara rağmen Google arama motoru tarayıcısını geliştirmeye devam eder. Google açısından içerik önemli olduğu sürece oluşturmaya değer görülür. Ayrıca Google tarayıcısı oluşturma süreci uzun sürdüğünde onu es geçecek şekilde geliştirilmiştir.

JavaScript Kullanımı SEO Açısından Kötü müdür?

JavaScript çeşitli SEO problemlerinin keşfedilmesini zorlaştırır. Çünkü Google'ın bir sayfada yer alan her JavaScript kodunu çalıştıracağı kesin değildir. Sitenizi başarıya ulaştırmaya çalışırken ekstra çaba göstermeniz ama en önemlisi JavaScript SEO yöntemlerini kullanmanız gerekir.

JavaScript, SEO açısından tamamen kötü değildir. JavaScript kullanımında aşırıya kaçan pek çok sitenin organik görünürlüğü oldukça iyidir. Modern web geliştirme teknikleri düşünüldüğünde JavaScript tıpkı HTML ve CSS gibi bir gerekliliktir.

JavaScript SEO Çalışması Şart mıdır?

JavaScript ağırlıklı bir siteye sahipseniz JavaScript SEO çalışması şarttır. Bu çalışmalar olmadan site içeriklerinin Google tarafından fark edilmesini sağlamakta zorluk yaşarsınız. JavaScript kullanılan kısımda yer alan içeriğin fark edilmemesi aynı zamanda sayfanın fark edilmemesi anlamına gelebilir.

Google günden güne JavaScript içeriğini okuma ve yorumlama konusunda daha iyi bir noktaya gelse bile keşfedilebilir olmak için gerekli adımları atmak zorundasınız. Site içeriğiniz JavaScript ile bağlantılıysa JavaScript SEO yöntemlerini kullanarak onların indekslenmesini sağlamalısınız.

JavaScript SEO: Temel Gereksinimler

JavaScript ile SEO arasındaki durumu en iyi şekilde anladıktan sonra JavaScript SEO çalışmaları için ilk adımı atabilirsiniz. JavaScript ile geliştirilmiş sitenizin Google'da iyi performans göstermesini istiyorsanız JavaScript SEO çalışmalarına vakit ayırmak zorunda olduğunuzu bilmelisiniz.

• Google sitenizi taramalı, sitenizin yapısını anlamalı ve değerli kaynaklarını keşfetmelidir.
• Google sitenizi zahmetsiz bir biçimde oluşturmayı başarmalıdır.
• Google sitenizi tararken ve oluştururken gereğinden fazla tarama bütçesi kullanmamalıdır.

JavaScript SEO konusunda başarılı olmak istiyorsanız bu üç gereksinimi karşılamalısınız. JavaScript oluşturma işlemleri tarama bütçesi açısından ciddi bir yüktür. Google'ın size ayırdığı tarama bütçesini doldurduğunuz zaman bazı sayfalarınız Google tarafından görmezden gelinecektir.

Arama Motoru Dostu JavaScript İçeriği

JavaScript içeriğinin Google tarafından fark edilip indekse eklenip eklenmediğini kontrol edebilmek için iki önemli yöntem vardır. En hızlı yöntem "site:" arama operatörünü kullanmaktır. Diğer yöntem ise Google Search Console mülkünü kontrol etmektir. Ancak öncelikle şu kontrolleri yapmalısınız:

• Google'ın teknik olarak JavaScript içeriğini kolayca oluşturabildiğinden emin olmalısınız.
• Google Chrome'u açıp siteyi kontrol etmek yeterli değildir. Bunun yerine Google Search Console mülküne gitmeli ve URL Denetleme Aracı yardımıyla sitenizi kontrol etmelisiniz.
• Kontroller sırasında ana içeriğin görünüp görünmediğini kontrol etmelisiniz. Google'ın benzer yazılar veya benzer ürünler kısmına erişip erişmediğine bakmalısınız.

Bu kontroller sırasında sorun olduğunu fark ederseniz JavaScript SEO kapsamında gerekli düzenlemeleri yapmalısınız. Google sitenizi oluşturma konusunda problem yaşıyorsa bunun sebebi zaman aşımı, çeşitli hatalar veya engellenen JavaScript dosyaları olabilir.

Gerekli temel kontrollerin ardından sitenizin Google'da olup olmadığını kontrol etmelisiniz. Bunu yapabilmek için "site:https://www.analyticahouse.com/tr/blog/seo-terimler-sozlugu" şeklinde arama yapıp içeriğin Google'da olup olmadığını kontrol etmelisiniz.

Kontrol ettiğiniz URL Google'da yer alıyorsa bu durumda detaylı inceleme kısmına geçiş yapabilirsiniz. Sitenizde JavaScript ile oluşturulmuş kısımda yer alan içeriği alıp Google'da arama yapmalısınız. Bu arama sonucunda JavaScript içeriğinin taranıp taranmadığını öğrenebilirsiniz.

Şimdiye kadar denediğimiz yöntem en basit yöntemdi. Ancak çok daha gelişmiş bir inceleme yapmak istiyorsanız Google Search Console'a başvurmanız gerekir. Google Search Console mülkünde gerekli incelemeleri yapabilmek için aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz:

• Google Search Console'a giriş yapın ve ardından ilgili URL'yi URL Denetleme kısmındaki araca yapıştırın.
• Denetlenen URL'yi inceleyin ve JavaScript ile oluşturulmuş içeriğine göz atarak gerekli kontrolleri yapın.
• Benzer işlemleri sitenizde yer alan farklı URL'ler için gerçekleştirin. Kontrol için tek bir URL'nin yeterli olmadığını unutmayın.

Kontroller sırasında JavaScript içeriğinin taranmadığını fark edebilirsiniz. Bunun sebepleri Google'ın tarayıcısının zaman aşımına uğraması, içerikte oluşturma problemlerinin yaşanması, bazı kaynakların atlanması, içeriğin düşük kaliteli olması ve sayfanın fark edilmemesi gibi durumlardır.

JavaScript İçeriğinin Google'a Ulaştırılması

JavaScript içeriğini arama motoru dostu hale getirdikten sonra onun doğru şekilde Google'a ulaştırılmasını sağlamanız gerekir. Bu noktada sunucu tarafında oluşturma ve istemci tarafında oluşturma şeklinde iki farklı yöntem kullanılır.

• Oluşturma İşlemi: Oluşturma site içeriğinin, şablonlarının ve diğer özelliklerinin kullanıcıya gösterilmesi işlemidir. Oluşturma sunucu tarafı oluşturma (server-side rendering) ve istemci tarafı oluşturma (client-side rendering) olarak iki farklı türe sahiptir.
• Sunucu Tarafı Oluşturma: Sunucu tarafı oluşturma işleminde bir kullanıcı siteye girdiğinde sayfa sunucusu oluşturularak tarayıcıya gönderilir. JavaScript ayrı olarak oluşturulması gerekmediğinden genellikle SEO açısından en uygun yöntemdir.
• İstemci Tarafı Oluşturma: İstemci tarafı oluşturma performans açısından problemli olabilir. Sayfaların yavaş yüklenmesi genel sayfa sıralamasına olumsuz etki eder. Problem yaşamamak için JavaScript SEO yöntemlerini ve CSS kodlarını etkili bir şekilde kullanmak gerekir.

Bazı sitelerde bu iki ana oluşturma biçimi birlikte kullanılır. Bu yaklaşımla dinamik oluşturma (dynamic rendering) gerçekleştirilir. Dinamik oluşturmada siteye kimin eriştiğine bağlı olarak sitenin iki oluşturma tekniği arasında geçiş yapmasına imkan tanınır. Böylece kullanıcılara önceden oluşturulmuş sayfalar sunulur.

JavaScript içeriği doğru şekilde sunulduğunda Google, JavaScript kodlarını hemen fark eder ve onları doğru şekilde işler. Google'a ait arama motoru tarayıcısı milyonlarca siteyi taramaya çalışır. Bu nedenle sitelere ayrılan bir tarama bütçesi söz konusudur.

Google'ın tarayıcısı JavaScript sitelerini iki aşamalı olacak şekilde ele alır. İlk aşamada tarayıcı HTML içeriğine bakar ve siteyi bununla değerlendirir. Ardından ise oluşturulması gereken JavaScript oluşturulur. Sunucu tarafında oluşturma kullanıldığında sitenin indekse eklenmesi daha kolaydır.

JavaScript SEO çalışmalarından yararlanmak isteyen herkesin olabildiğince fazla HTML içeriğini kullanması gerekir. Böylece kritik olan bilgiler tarayıcıya ilk aşamada iletilecektir ve bu bilgilere göre sitenin sıralama alması mümkün hale gelecektir.

JavaScript SEO Çalışmalarındaki Yaygın Hatalar

JavaScript site geliştirmede eşsiz öneme sahip olsa bile doğru kullanılmadığı zaman baş ağrıtıcı olabilir. Site ne kadar iyi olursa olsun, JavaScript hatalı kullanıldığında teknik anlamda yetersizlik söz konusu olacaktır. Bu nedenle JavaScript kullanımında yaygın hatalara dikkat etmek gerekir:

HTML'i Görmezden Gelmek: Sitedeki en önemli bilgilerin JavaScript ile değil HTML ile aktarılması gerekir. Arama motoru tarayıcıları ilk HTML verilerini işlerler. Sitenizin hızlı bir şekilde dizine eklenmesini istiyorsanız kritik bilgileri HTML ile oluşturmalısınız.

Linkleri Hatalı Kullanmak: Linkler insanların sitenizle daha iyi etkileşim kurmasına yardımcı olurlar. JavaScript kullanıldığında linklerin doğru şekilde yapılandırmanız gerekir. Site JavaScript ile yapılandırılmış ise Google linklerde HTML ögelerinin kullanılmamasını önerir.

Google Botlarını Engellemek: Google'ın tarayıcıları ikinci kez sitenize gelmedikleri sürece JavaScript kodlarını algılayamazlar. Bazı geliştiriciler "noindex" etiketini kullanarak bu ziyareti imkansız hale getirirler. Sitenizde bu şekilde bir problemin olmadığından emin olmalısınız.

JavaScript ve Sayfalandırma

Birçok site sayfalandırma (pagination) yöntemini kullanarak uzun olan içerikleri birden fazla sayfaya yaymaya çalışırlar. Ancak bu sitelerin büyük bir kısmı Google'a sadece ilk sayfayı ziyaret etme izni verirler. Dolayısıyla Google tarama yaparken değerli olan diğer içerikleri fark edemez.

Bu hatanın sebebi link yapısıdır. Siteler sayfalandırma yapabilmek için kullanmazlar. Bunun yerine kullanıcının tıklama eylemine bağlı olarak bir sayfalandırma gerçekleştirirler. Sonuç olarak, Google'ın tarayıcısı diğer sayfaları görebilmek için bir tıklama yapmak zorundadır.

Google'ın tarayıcısı bir siteyi ziyaret ettiğinde tıklama veya kaydırma işlemi yapmaz. Google'ın bir sonraki sayfayı fark edebilmesi için linklerinin kullanılması gerekir. Linkler bu şekilde kullanılmadığı zaman Google tarafından fark edilmezler ve içerikleriniz keşfedilemez.

Hash Kullanımı ve Yönlendirmeler

JavaScript sitelerinde en çok karşılaşılan durumlardan birisi hash (#) kullanılarak URL oluşturmaktır. Google, hash kullanılan bir sayfayı tarama konusunda sorun yaşayabilir. Doğru URL yapısını kullanarak Google'ın işini kolaylaştırmanız gerekir.

Hatalı URL: https://www.analyticahouse.com/tr/#/seo-terimler-sozlugu
Hatalı URL: https://www.analyticahouse.com/#seo-terimler-sozlugu
Doğru URL: site:https://www.analyticahouse.com/tr/blog/seo-terimler-sozlugu

Belirtilen türde hatalı URL kullanmanız durumunda çeşitli tarama problemleriyle karşılaşmanız oldukça olasıdır. Küçük bir detayı bile es geçtiğiniz zaman JavaScript SEO açısından sorunlu bir adım atmış olursunuz. Bu tür durumlarla karşılaşmamak için gerekli kontrolleri yapmalısınız.

Hash kullanımına ek olarak çeşitli yönlendirmelere dikkat etmelisiniz. Sitenizdeki yönlendirmeleri JavaScript yoluyla yapıyorsanız çeşitli sorunlar yaşayabilirsiniz. Bu nedenle yönlendirmeleri sunucu tarafındaki 301 yönlendirmeleriyle yapmanız çok daha doğru olacaktır.

JavaScript SEO çalışmaları teknik SEO çalışmalarının bir parçasıdır. Teknik SEO konusunda sitenizi iyileştirmeye çalışırken işin JavaScript yönünü unutmamanız gerekir. Her hatanın sorumlusu JavaScript olmayabilir. Bu nedenle doğru SEO denetimleri gerçekleştirmek çok önemlidir.