Yeni Nesil Davranışsal Analiz Tool’u: Microsoft Clarity

Product Analytics - 05 Ocak 2023

Product Analytics

Ürün Analitiği & Veri

Sitenizi ziyaret eden kullanıcıları analiz edebilmek ve mevcut sitenizi kullanıcı deneyimine (UX) uyumlu hale getirebilmek için yeni nesil davranışsal analiz toollarına ihtiyacınız bulunmaktadır.

Bu noktada devreye yeni nesil davranışsal analiz tool'u olarak Microsoft Clarity girmektedir. Daha önce Microsoft Clarity’i duymadıysanız asla endişelenmeyin. Bu yazımızda sizlerle “Microsoft Clarity nedir?” sorusunu detaylı bir şekilde yanıtlayarak Clarity aracılığıyla yapacağınız analizler ile sitenizi nasıl UX uyumlu bir hale getireceğinizin inceliklerini paylaşacağız.

Microsoft Clarity Nedir?

Microsoft Clarity, 2020 yılında Microsoft’un ücretsiz bir şekilde kullanıma sunduğu, kullanıcı verilerini görsel içgörülere dönüştüren ve web sitenizin hangi bölümlerinin en fazla etkileşimi aldığını gösteren davranışsal bir analiz aracıdır. Gösterge tabloları, ısı haritaları, oturum tekrarları, öfkeli ve ölü tıklamalar gibi kullanıcıları hayal kırıklığına uğratan sorunları analiz etmeyi kolaylaştıran özellikler sunmaktadır.

Microsoft Clarity, web sitenizdeki verilerin performansını ölçmek ve analiz edebilmek için kullanıcının sitedeki haraketlerini takip eder. Ayrıca kullanıcının her bir etkileşimini ölçerek web sitenizin kalitesini arttırabilmeniz ve ilgili hataları ayıklayabilmeniz için size rehberlik etmektedir.

Microsoft Clarity, ücretsiz bir tool olmasının yanı sıra; trafik sınırının olmaması ve site hızını yavaşlatmayacak şekilde optimize edilmiş olması ile diğer davranışsal analiz araçlarına kıyasla daha avantajlı ve tercih edilebilir bir konumdadır.

Trafik sınırı olmaması özelliği ile trafik yoğunluğu çok yüksek olan (örneğin günde 1 milyon ziyaretçisi olan) siteler dahi Clarity’i kolaylıkla kullanabilmektedir. Site hızını yavaşlatmayacak şekilde optimize edilmesi sayesinde ise, sayfa yükleme süreleri üzerinde diğer toollara nazaran daha az bir etkiye sahip olduğu için kullanıcıların beklemek zorunda kalmamasını sağlayarak kullanıcı deneyimini olumlu etkiler. Kolay arayüzü, detaylı filtreleme özellikleri, ısı haritalı ve kullanıcı kayıtları ile web sitenizde detaylı bir UX analizi gerçekleştirebilir; markalarınızda karşılaşılan ölü tıklamaları, öfke tıklamaları ve JavaScript hatalarını tespit ederek mevcut durumu iyileştirebilirsiniz.

Microsoft Clarity’nin Özellikleri Nelerdir?

Öncelikle Microsoft Clarity’nin hem marka hem de UX analizini gerçekleştiren analistler için en can alıcı ve en önemli özelliği kontrol paneli diyebiliriz.

Kontrol panelinin yanı sıra Clarity ile web sitenize gelen kullanıcıların hangi sayfa ziyaretlerini gerçekleştirdiklerini (Recording - Kayıtlar- alanı ile) ve her ziyaretçinin hangi alanlarda click işlemi gerçekleştirdiklerini (Heatmap -Isı Haritaları- alanı ile) görebilir, ve bundan yola çıkarak UX analizlerimizi detaylandırabiliriz.

Sayfa sayfa inceleyecek olursak, öncelikle Dashboard panelinde bizi neler karşılıyor birlikte inceleyelim:

Dashboard (Kontrol Paneli)

Aşağıdaki görselde göreceğiniz üzere tool içerisinde web sitenizin projesini oluşturduğunuzda ve gerekli kurulumları tamamladığınızda sizi, tüm detaylı parametreleri kolaylıkla görebileceğiniz bir dashboard karşılar. Kontrol paneli ile site ziyaretçilerinin performansı ve davranışları hakkında genel bir bakış açısı kazanabilir ve site trafiğini detaylı bir şekilde analiz ederek toplu ölçümler yapabiliriz. Kullanıcıların sayfa hareketlerini takip edebilir ve kullanıcının oturum süresince karşılaştıkları hataları detaylı bir şekilde görüntüleyebiliriz.

Özetle kontrol paneli bize bir dizi web sitesi metriği sunmaktadır ve bu metrikler şu şekilde açıklanabilir:

• Sessions: Kullanıcıların web sitemizdeki oturum sayısıdır. Bu metrik total session olarak dashboard üzerinde görüntülenmektedir.
• Pages per Sessions: Kullanıcıların web sitemizdeki sayfa başına ortalama oturumlarını göstermektedir.
• Scroll Depth: Kullanıcıların web sitemizdeki ilgili sayfayı ne kadar kaydırdıklarını, yani scroll ettiklerini yüzdesel olarak ifade eder.
• Time Spent: Kullanıcıların web sitemizde aktif (active) ve pasif (ınactive)olarak ne kadar zaman geçirdiklerini görüntülememizi sağlayan metriktir.

Sessions, scroll depth gibi metrikler bize kullanıcıların sitedeki oturum sayısı ve süresi hakkında bilgi verirken aşağıda yer alan metrikler ise kullanıcıların click oranlarından yola çıkarak karşılaştıkları hataları ve bu hatalara sebebiyet veren ilgili clickleri neden yaptıklarına dair bilgi sunmaktadır.

• Dead Clicks (Ölü Tıklamalar): Kullanıcıların web sitemizde yer alan ögelere tıklayıp yanıt alamama durumunu ifade eder. Dead clicks genellikle bozuk bağlantıların ve JavaScript hatalarından kaynaklı olabilmektedir.
• Rage Clicks (Öfke Tıklamaları): Bir kullanıcının aynı anda ,genellikle yaşamış olduğu dead clicks sebebiyle, aynı alanda pek çok kez tıklama yapması rage clicks yani öfke tıklamaları olarak adlandırılmaktadır. Öfke tıklamaları, yetersiz hedef boyutlarına veya yanıltıcı görsel tasarıma işaret edebilir.
• Excessive Scrolling (Aşırı Kaydırma): Bir kullanıcının ortalama bir kullanıcıdan daha sık olmak kaydıyla bir sayfa özelinde acele bir şekilde aşağı yukarı kaydırma yapmasını ifade etmektedir. Excessive Scrolling, zayıf keşfedilebilirliği ve alakasız içeriklerin varlığına işaret edebilmektedir.
• Quick Backs (Hızlı Geri Dönüşler): Kullanıcıların bir sayfaya gittikten sonra hızla bir önceki sayfaya geçmesini yani mevcut sayfasını terketmesini ifadee eder. Quick backs, oranının fazlalığı yanıltıcı ve yanlış içerik açıklamalarından kaynaklanıyor olabilir.

Kullanıcıların web sitemize hangi lokasyon ve hangi device üzerinden geldiğini, web sitemizde en fazla hangi sayfa ve ürünleri görüntülediğini analiz edebileceğimiz metrikler ise şu şekildedir:

• Most Viewed Products: Bu veri bize kullanıcıların web sitemiz eğer bir e-ticaret sitesiyse sitemizdeki hangi ürünün popüler olduğu ve en fazla görüntüleme aldığı bilgisini sunar.
• Populer Pages: Kullanıcıların web sitemizdeki en fazla ziyaret ettiği popüler sayfaların verisini sunmaktadır.
• Refferers: Bu veri ile kullanıcılarımızın web sitemize hangi web sayfası aracılığı ile geldiği bilgisini vermektedir.
• Browsers: Bir kullanıcının web sitemize hangi browser üzerinden geldiği bilgisini vermektedir. Bu bilgi sayesinde kullanıcı kitlesi daha anlamlı bir şekilde analiz edilmektedir.
• Devices: Bir kullanıcının web sitemize hangi cihaz üzerinden geldiği bilgisini vermektedir. Bu bilgi sayesinde kullanıcı kitlesi daha anlamlı bir şekilde analiz edilmektedir.
• Countries: Bir kullanıcının web sitemize hangi ülkeden geldiği bilgisini vermektedir. Bu bilgi sayesinde kullanıcı kitlesi daha anlamlı bir şekilde analiz edilmekte ve site tasarımı kullanıcı kitlesine göre özelleştirilebilmektedir.

Kontrol paneli, header alanında bulunan filter kısmı ile hangi sayfada veya hangi tarihte, hangi device özelinde analiz gerçekleştirmek istiyorsak bu analizi kolay bir şekilde yapmamıza olanak sağlar. Filter kısmı ile dashboard üzerindeki tüm alanları ayrıca özelleştirebildiğimiz için Clarity UX anlamında bizlere eşsiz bir deneyim sunmaktadır.

Recordings (Oturum Kayıtları)

Recordings sayfası, kullanıcıların web sitemizde gerçekleştirmiş olduğu oturumların (sessions) kayıtlarını izleyebildiğimiz alandır. Recording alanı ile her kullanıcının sayfa ziyaretlerini yeniden izleyebilmek ile birlikte kullanıcının, tam olarak nereye tıkladığını, hangi yerleri kaydırıp duraklattığını veya diğer sayfalara yaptıkları tıklamaları görebilmekteyiz. Ekstra yapılacak filtrelemeler ile birlikte sadece dead clicks, rage clicks, javascript errors alınan recordları izleyerek buradaki hataları minimize edebilmek için bir aksiyon planı da çıkartabilmekteyiz.

Recordings sayfası, kullanıcı oturumlarını zaman çizelgesi olarak göstermekte ve ziyaret edilen sayfaları ve kullanıcıların etkileşime girdikleri sayfaları bir film gibi oynatabilme özelliği ile UX anlamında biz analistlerin markalarında mutlaka kullanması gereken bir yeni nesil davranışsal analiz tool’u olarak ön plana çıkmaktadır.

İzlenen kayıtlar, imleç haraketlerini ve tıklamaları izlemeye ek olarak giriş ve çıkış URL’leri, oturum süresi, tarih ve cihaz gibi bilgileri de bizlere sunmaktadır. Ayrıca kullanıcı session süresince eher uzun süre herhangi bir işlem yapmadıysa burada “Haraketsizliği Atla” onay butonu ile bizlere birden çok oturumu görüntülerken büyük oranda zamandan tasarruf etmemizi sağlar.

İzlenen kayıtlar sayesinde kullanıcıların session içerisinde ne kadar beklediğini ve bir sayfanın web veya mobile tarafta sayfa yüklenme süreleri hakkında da bilgi vermesi ile SEO tarafını da beslememize ayrıca imkan sağlamaktadır.

Ayrıca her videonun üzerinde bulunan “Daha fazla ayrıntı” seçeneği sayesinde kullanıcıların eylemlerini zaman çizelgesini de göstermesi, hem session hem de kullanıcı hakkında detaylı bilgi edinebiliriz.

Heatmaps (Isı Haritaları)

Microsoft Clarity, heatmaps yani bir diğer ismiyle ısı haritaları ile kullanıcıların bir sayfayla nasıl etkileşim kurduğunu kolayca anlamamıza ve kullanıcılarımızın web sitemizde gerçekleştirmiş olduğu oturumları kırmızıdan maviye renk gecişleri ile görselleştirmemize olanak sağlar. Daha sıcak renkler (kırmızılar) kullanıcıların yoğunluklu olarak tıklama işlemi gerçekleştirdikleri popüler alanları gösterirken, daha soğuk renkler (maviler) ise kullanıcıların daha az etkileşim içerisine girdikleri popüleritesi az olan alanları gösterir.

Kullanıcıların tam olarak nereye veya hangi alana tıkladığını gösteren bu özellik ile ziyaretçilerimizin sayfamızda ne kadar ilerlediğini görebilir ve ilgili alana neden ve nasıl ulaştığına dair ipuçları da yakabiliriz.

Özetle heatmaps sayfası ile Clarity bizlere derinlemesine bir UX analizi için 3 çeşit ısı haritası sunmaktadır:

• Clicks Heatmaps (Tıklama Isı Haritaları): Kullanıcıların masaüstü, mobil veya tablet üzerinden web sitemizde gerçekleştirmiş olduğu tıklamaları göstermektedir.

• Scroll Heatmaps ( Kaydırma Isı Haritaları): Kullanıcıların bir sayfada aşağı bir şekilde o sayfayı ne kadar kaydırdığını göstermekte, yüzdesel olarak kullanıcının sayfayı ne kadar görüntülediği verisini bizlerle paylaşmaktadır.

• 
• Area Heatmaps (Bölgesel Tıklama Isı Haritaları): Kullanıcıların masaüstü, mobil veya tablet üzerinden web sitemizde gerçekleştirmiş olduğu bölgesel tıklamaları göstermektedir.

Özellikle click ve area clicks verileri spesifik bir tarih aralığı filtrelemesi yapılarak incelendiğinde web sitemizdeki - özellikle de web sitemizin ana sayfasındaki- hangi alanların yoğunluklu bir şekilde ilgili çekici olduğunu belirleme konusunda yardımcı olmakta tasarımsal olarak iyileştirmeler yapılacaksa bu veriler ışığında bizlere yol gösterir.

Bir örnek ile anlatacak olursak; bir e-ticaret sitemizin olduğunu düşünelim. Büyük Kasım İndirimleri yani Black Friday döneminde web sitemizin Microsoft Clarity ile UX analizini yapalım. Bu analiz çerçevesince kullanıcılarımızın sitemizde gerçekleştirdiği etkileşim ve davranışları, sitemizdeki tüm performansını analiz edebilir ve clicks heatmap (tıklama ısı haritaları) verisi ile hangi kategori özelinde en fazla tıklama işlemi yaptığını tespit edebiliriz.

Farz edelim Black Friday döneminde yapmış olduğumuz bu analiz sonucunda kullanıcılarımızın anasayfada en fazla Kadın > Jeans kategorisinde tıklama işlemi gerçekleştirmiş olsunlar. Analizi biraz daha detaylandırdığımızda ise, kullanıcılarımızın bu sayfa özelinde en fazla Mom Jeans, 32/33 size ve Dark Blue filtrelerinde tıklama yapmış olduğunu, yine aynı kullanıcılarımızın alışveriş davranışının mobil cihaz üzerinden gerçekleştiğini düşünelim. Ancak Kadın > Jeans sayfasında sessions gerçekleştiren, en fazla Mom Jeans, 32/33 size (beden) ve Dark Blue filtrelerinde clicks yapan bu kullanıcılar size (beden) filtesi alanında dead click yapmış olsunlar ve bu sebeple sepet adımına gidemesinler. Bu durum conversion'a (dönüşüme) giden yolda kullanıcı deneyimini olumsuz etkileyecek ve bize dead click yaşanan alanlarda hızlıca iyileştirme çalışmalarının yapılması gerektiği mesajını verecektir.

Bu örnek özelindeki bir diğer UX adına yapılacak iyileştirme ise performans tarafını da besleyecek şekilde bir sonraki Black Friday döneminde ya da başka bir kampanya kurgusunda web sitemizde Mom Jeans, 32/33 size ve Dark Blue modelinde mobilden gelen kullanıcılara remarketing çalışmalarının yapılabileceği yönündedir.

Tüm bu yukarıdaki örneklerden ve Microsoft Clarity’nin bizlere sunmuş olduğu kolay ve çok yönlü panel özellikleri ile söyleyebiliriz ki, UX analizleri yaparken Clarity, mutlaka web sitelerimizle buluşturmamız gereken belki de en iyi yeni nesil davranışsal analiz tool’udur.

Umuyoruz ki bu yazı ile UX analizlerinizde Microsoft Clarity’e daha fazla yer verirsiniz.

Bir sonraki yazımızda görüşmek dileğiyle...