CDN ile Web Sitenizin Performansını Arttırın

Adem Mert Kocakaya - 04 Eylül 2022

Senior SEO/ASO Manager

Arama Motoru Optimizasyonu (SEO)

Web tarayıcı ve mobil etkileşimli ziyaretçi kitlesinin günden güne artmasıyla beraber arama motorları da web sitelerinden pek çok kriteri göz önünde bulundurmasını istemektedir. CDN ise doğru kullanıldığında kullanıcı deneyimine büyük katkılar sağlayan ve web sitelerinin arama motorları gözündeki değerini artıran bir optimizasyon yöntemidir. Zira arama motorları kullanıcı deneyimine verdiği önemi web sitelerinden de beklemekte ve sıralama kriterlerini her geçen gün bu doğrultuda iyileştirmektedir.

CDN Nedir?

CDN, bir web sitesinin içeriğini, sitede kullanılan DOM ögelerini (CSS, JS, Görsel vs.), kullanıcıya en hızlı ve pratik şekilde ulaştırılmasını sağlayan, coğrafi olarak farklı lokasyonlarda barındırılan bir çeşit sunucu hizmetleridir.

Bir çok web sitesi, özellikle e-ticaret gibi ürün/hizmet satışı yapan platformlarda, sayfaların yüklenme hızları, gezinme hızları gibi pek çok faktör, kullanıcı deneyimini olumlu/olumsuz etkileyebilmektedir. Kullanıcılara daha hızlı bir web sitesi sunmak, gezinme ve etkileşim davranışlarını olumlu yönde artırmak için web sitesinde yer alan içeriklerin, görselerin, CSS ve JS gibi stil/fonksiyon dosyalarının hızlı yüklenmesi gerekir. Aksi halde birçok web sitesinde olduğu gibi sayfalar geç yüklenmekte, tarayıcılar sayfaları hazırlarken zorlanmakta ve kullanıcı deneyimi olumsuz etkilenmektedir.

Kullanıcıların sayfa ziyaretleri sırasında, sayfada bulunan tüm DOM ögeleri, sitenin belirlemiş olduğu sunucudan download edilir ve tarayıcı tarafından yorumlanarak kullanıcıya bir web sayfası hazırlanmış olur. Web sitesinin sunucu lokasyonu, siteyi ziyaret eden kullanıcı lokasyonuna ne kadar yakın ise, web sitesi o denli hızlı yüklenir çünkü kaynak indirme süreleri kısalır. Elbette e-ticaretin ve web etkileşimli uygulamaların artmasıyla, web siteleri artık sadece bulundukları bölgeden değil, bulundukları ülkenin pek çok noktasından hatta kimi web siteleri Dünya'nın pek çok noktasından kullanıcı ziyareti almaktadır.

İşte bu ziyaretler sırasında kaynak etkileşimini hızlandırmak için CDN sunucular karşımıza çıkmaktadır.

CDN Nasıl Çalışır?

CDN sunucuları, o ülkenin veya Dünya'nın pek çok noktasında kaynak sunucular barındırmaktadır. Örneğin CDN kullanmayan ve sunucu lokasyonu İstanbul olan bir web sitesine, Bursa'dan giriş yapan kullanıcıyla Hatay'dan giriş yapan kullanıcının sayfa yüklenme süreleri arasında bir fark olmaktadır. Bu fark, ağ taraflı gecikmeden kaynaklanmaktadır. Zira Bursa'dan giriş yapan kullanıcı, web sitesindeki içeriği ve DOM ögelerine İstanbul'a yakın olduğu için daha hızlı ulaşırken, Hatay'dan giriş yapan kullanıcı için bu süre uzamaktadır.

CDN hizmeti veren firmalar, o ülkenin/Dünya'nın farklı noktalarında sunucular açmakta ve bu hizmeti alan web sitelerinin içerik ve DOM ögelerini bu sunuculara yüklemesini sağlamaktadır.

Yine bir örnek üzerinden ilereyecek olursak, sunucu merkezi İstanbul lokasyonunda olan bir e-ticaret sitesi, CDN hizmeti satın almakta ve bu hizmeti aldığı firmanın Adana'da bir sunucu lokasyonu bulunmakta. Bu durumda ilgili web sitesine Bursa'dan giriş yapan kullanıcı, İstanbul lokasyonlu sunucudan içeriğe ulaşırken, Hatay'dan giriş yapan kullanıcı Adana merkezli sunucudan kaynaklara erişim sağlayacaktır. Böylelikle her iki kullanıcının da web sitesine giriş yaparken bir ağ gecikmesi yaşamasının önüne geçilmektedir.

CDN sunucuları, web sitesinin merkez sunucusunda yer alan dosyaları belirli aralıklarla çekerek cacheleme işlemi yapmaktadır. Bu sayede web site sahiplerinin de devamlı CDN sunucularına yükleme yapmasına gerek kalmamaktadır. Cache süreleri dolduğu zaman ilgili sunucu, merkez sunucuya request/istek atarak kaynaklarını güncellemektedir.

CDN Kullanmanın Avantajları Nelerdir?

CDN kullanımı, özellikle büyük ağ yüklerini barındıran web siteleri için oldukça kullanışlıdır. Ayrıca bu ağ yüklerine erişim, CDN sunucularındaki cachelerden sağlandığı için merkez sunucudaki veri etkileşiminde yaşanabilecek gecikmelere engel olmaktadır. CDN'in avantajlarını şu şekilde sıralayabiliriz:

• Büyük ağ yüklerine erişimi kolaylaştırır
• Origin sunucu korunmuş olur
• Kullanıcı deneyimini iyileştirir
• Web sitesinin daha hızlı yüklenmesini sağlar
• Merkez sunucu maliyetlerini azaltır
• Paylaşımlı sunucu olduklarından CDN maliyetleri düşüktür
• Statik sayfaların cacheleme sürelerini uzatabilir ve sunucuyu yormaz

CDN Kullanmanın Dezavantajları Nelerdir?

Elbette her işlemde olduğu gibi CDN de doğru kullanılmadığı taktirde, web sitelerine büyük ölçüde zararlar verebilmektedir. CDN'in dezavantajlarını şu şekilde sıralayabiliriz:

• Tüm trafiğin CDN'e yönlendiği sitelerde HTTPS açıkları oluşturabilir,
• Küçük ağ yüklü web siteleri için gereksiz maliyet oluşturur,
• AJAX işlemlerinde merkez sunucuyu yorabilmektedir,
• CDN'in kalitesi düşük ise cacheleme ve güncellemelerde gecikmeler yaşanabilir